Voeding speelt een cruciale rol in breinvriendelijk onderwijs. Het is wetenschappelijk bewezen dat een gezonde voeding essentieel is voor optimale cognitieve ontwikkeling en leerprestaties. Een dieet met verschillende voedingsstoffen kan zelfs de hersenfunctie stimuleren en de concentratie verbeteren.
Ontwerpen is een ander sleutelelement in breinvriendelijk onderwijs. Het gaat om het creëren van een stimulerende en goed georganiseerde leeromgeving die de cognitieve ontwikkeling ondersteunt. Leeromgevingen die zijn ontworpen met aandacht voor kleur, licht, indeling en materiaalkeuze kunnen de motivatie en betrokkenheid van studenten vergroten.
Cognitieve ontwikkeling staat centraal in breinvriendelijk onderwijs. Het begrijpen van de cognitieve processen die ten grondslag liggen aan leren stelt leerkrachten in staat om lesplannen en activiteiten te ontwerpen die aansluiten bij de ontwikkelingsfase van de leerlingen en hun vermogen om informatie te verwerken.
Ritme is ook van belang. De hersenen functioneren optimaal wanneer er een goed ritme wordt aangehouden. Breinvriendelijk onderwijs houdt rekening met de biologische klok van studenten en biedt afwisseling tussen actieve en rustige activiteiten om de concentratie te behouden.
Concentratie is het uiteindelijke doel van breinvriendelijk onderwijs. Door voeding, ontwerp, cognitieve ontwikkeling en ritmisch leren in evenwicht te brengen, worden optimale voorwaarden gecreëerd voor studenten om hun concentratie te behouden en hun leervermogen te maximaliseren.
Breinvriendelijk onderwijs is een benadering die de complexiteit van het leerproces erkent en streeft naar een omgeving waarin studenten hun potentieel volledig kunnen benutten door aandacht te besteden aan voeding, cognitieve ontwikkeling, ritme en concentratie.
Both, K. (2010). Aandachtig leren, aandacht leren: Leren in een snelvuurcultuur. MensenKinderen, 124, 10–13.
Jolles, J. (z.d.). Over “brein en leren” in relatie tot onderwijsontwikkeling.
Jolles, J. (2014). Over de jonge teamsporter en diens neuropsychologische ontwikkeling.
Kagan, S. (2017). Breinvriendelijk onderwijs: feiten, praktische tips en coöperatieve structuren. Bazalt Educatieve Uitgaven. (Oorspronkelijk gepubliceerd 2015)
Peeters, M., De Brouwer, A., Van Bokhoven, H., Ulrich, R., Van Dalen, E., Goeree, G., & Van Baren-Nawrocka, J. (2015). Onderzoekend leren: Netwerken in het brein. MensenKinderen, 148, 31–34.
Actieve betrokkenheid:
Breinvriendelijk onderwijs benadrukt het belang van actieve betrokkenheid van studenten. Onderzoekend en ontwerpend leren moedigt precies dat aan, omdat studenten actief betrokken zijn bij het stellen van vragen, het verkennen van onderwerpen, het uitvoeren van experimenten en het creëren van oplossingen. Dit activeert verschillende delen van de hersenen en versterkt het leerproces.
Zintuiglijke ervaringen:
Breinvriendelijk onderwijs pleit voor het gebruik van zintuiglijke ervaringen omdat deze helpen bij het vastleggen van informatie. Bij onderzoekend en ontwerpend leren kunnen studenten fysieke experimenten uitvoeren, de natuurlijke wereld verkennen, kunstprojecten maken en hands-on ervaringen hebben, waardoor meerdere zintuigen worden aangesproken.
Betekenisvol leren:
Breinvriendelijk onderwijs bevordert betekenisvol leren. Onderzoekend en ontwerpend leren is vaak gebaseerd op echte problemen en projecten, waardoor studenten zien hoe wat ze leren, relevant is voor het echte leven. Dit helpt bij het vastleggen en behouden van kennis.
Emotionele verbinding:
Breinvriendelijk onderwijs erkent de rol van emoties bij het leren. Onderzoekend en ontwerpend leren kan emotionele betrokkenheid stimuleren, omdat studenten vaak gepassioneerd zijn over de projecten waaraan ze werken. Dit kan bijdragen aan een positieve leerroutine.
Variatie en uitdaging:
Breinvriendelijk onderwijs benadrukt het belang van variatie en uitdaging om de hersenen betrokken te houden. Onderzoekend en ontwerpend leren biedt afwisseling en uitdaging, omdat studenten worden aangemoedigd om verschillende projecten aan te pakken en complexe problemen op te lossen.
Feedback en reflectie:
Breinvriendelijk onderwijs moedigt regelmatige feedback en reflectie aan. Tijdens onderzoekend en ontwerpend leren krijgen studenten de kans om hun werk te evalueren, feedback te ontvangen en hun aanpak te heroverwegen, wat de metacognitieve vaardigheden versterkt.
Samenwerking en sociale interactie:
Het betrekken van sociale interactie in het leerproces is belangrijk in breinvriendelijk onderwijs. Onderzoekend en ontwerpend leren bevordert vaak samenwerking en communicatie tussen studenten, wat de sociale aspecten van leren ondersteunt.
